ਕਿਯੁਸਿਕ (ਪਾਣੀ ਦੀ ਮਾਤਰਾ) ਕੀ ਹੁੰਦਾ ਹੈ?
- ਟੈਕਨੋਲੋਜੀ
- 03 Sep,2025

ਕਿਯੁਸਿਕ (ਪਾਣੀ ਦੀ ਮਾਤਰਾ) ਕੀ ਹੁੰਦਾ ਹੈ?
ਪਾਣੀ ਸਾਡੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਦੀ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੀ ਲੋੜ ਹੈ, ਤੇ ਇਸਦਾ ਸਹੀ ਹਿਸਾਬ ਰੱਖਣਾ ਵੀ ਬਹੁਤ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ। ਪੰਜਾਬ ਵਿੱਚ ਜਦੋਂ ਦਰਿਆ, ਨਹਿਰਾਂ ਜਾਂ ਬੈਰਾਜਾਂ ਦੇ ਵਹਾਅ ਬਾਰੇ ਗੱਲ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਤਾਂ ਅਕਸਰ ਇੱਕ ਸ਼ਬਦ ਵਰਤਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ — “ਕਿਯੁਸਿਕ” (Cusec)।
👉 ਕਿਯੁਸਿਕ ਦਾ ਮਤਲਬ ਹੈ Cubic Feet per Second (cfs)।
ਇਹ ਪਾਣੀ ਦੀ ਮਾਤਰਾ ਮਾਪਣ ਦੀ ਇਕਾਈ ਹੈ।
ਇੱਕ ਕਿਯੁਸਿਕ ਦਾ ਅਰਥ ਹੈ ਕਿ ਇੱਕ ਸੈਕਿੰਡ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਫੁੱਟ ਲੰਬਾ × ਇੱਕ ਫੁੱਟ ਚੌੜਾ × ਇੱਕ ਫੁੱਟ ਉੱਚਾ ਡੱਬਾ ਜਿੰਨਾ ਪਾਣੀ ਵਹਿ ਰਿਹਾ ਹੈ।
💧 1 ਕਿਯੁਸਿਕ = 28.3 ਲੀਟਰ ਪ੍ਰਤੀ ਸੈਕਿੰਡ
💧 1 ਕਿਯੁਸਿਕ ≈ 1,01,000 ਲੀਟਰ ਪ੍ਰਤੀ ਘੰਟਾ
ਇਸੇ ਲਈ ਜਦੋਂ ਅਸੀਂ ਸੁਣਦੇ ਹਾਂ ਕਿ ਕਿਸੇ ਨਹਿਰ ਵਿੱਚ 500 ਕਿਯੁਸਿਕ ਪਾਣੀ ਛੱਡਿਆ ਗਿਆ ਹੈ, ਇਸਦਾ ਮਤਲਬ ਹੈ ਕਿ ਹਰ ਸੈਕਿੰਡ 500 ਘਣ ਫੁੱਟ ਪਾਣੀ ਵਹਿ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਜੋ ਲੱਖਾਂ ਲੀਟਰ ਬਣਦਾ ਹੈ।
ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਕਿਸਾਨਾਂ ਲਈ ਕਿਯੁਸਿਕ ਸਿਰਫ਼ ਇੱਕ ਮਾਪ ਨਹੀਂ, ਸਗੋਂ ਜੀਵਨ ਰੇਖਾ ਹੈ। ਕਿਉਂਕਿ ਇਹੀ ਨਿਰਧਾਰਤ ਕਰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਖੇਤਾਂ ਵਿੱਚ ਪਾਣੀ ਕਿੰਨਾ ਪਹੁੰਚੇਗਾ, ਕਿੰਨਾ ਬਚਾਵ ਹੋਵੇਗਾ ਤੇ ਕਿੰਨੀ ਤਬਾਹੀ ਆ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਹੜ੍ਹ ਦੇ ਸਮੇਂ ਕਿਯੁਸਿਕ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਜਾਣਨਾ ਬਹੁਤ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਕਿਉਂਕਿ ਇਸ ਨਾਲ ਪਤਾ ਲੱਗਦਾ ਹੈ ਕਿ ਕਿੰਨਾ ਪਾਣੀ ਦਰਿਆ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਵਹਿ ਰਿਹਾ ਹੈ।
ਕਿਯੁਸਿਕ ਸਿਰਫ਼ ਇਕ ਅੰਕ ਨਹੀਂ, ਇਹ ਪਾਣੀ ਦੇ ਜੀਵਨ-ਮੌਤ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਹਿਸਾਬ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਅਸੀਂ ਜਦੋਂ ਵੀ ਦਰਿਆਵਾਂ ਬਾਰੇ ਖ਼ਬਰਾਂ ਪੜ੍ਹੀਏ, ਤਾਂ “ਕਿਯੁਸਿਕ” ਨੂੰ ਸਮਝ ਕੇ ਹੀ ਅਸਲ ਹਾਲਾਤਾਂ ਦਾ ਅੰਦਾਜ਼ਾ ਲਗਾਉਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।
#PunjabFloods #PunjabRivers #WaterFacts #Kiyusik #Cusec #PunjabKnowledge #FloodAwareness #PunjabStrong #SaveWater #PunjabDiSewa
Posted By:

Leave a Reply