ਅਨੰਦਪੁਰ ਸਾਹਿਬ ਦੇ ਵਿਕਾਸ ਵਿਚ ਸ਼ਤਾਬਦੀ ਸਮਾਰੋਹਾਂ ਦਾ ਰਿਹਾ ਅਹਿਮ ਯੋਗਦਾਨ -ਤਲਵਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਬੁੱਟਰ

ਅਨੰਦਪੁਰ ਸਾਹਿਬ ਦੇ ਵਿਕਾਸ ਵਿਚ ਸ਼ਤਾਬਦੀ ਸਮਾਰੋਹਾਂ ਦਾ ਰਿਹਾ ਅਹਿਮ ਯੋਗਦਾਨ-ਤਲਵਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਬੁੱਟਰ 
 

ਸ੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਤੇਗ਼ ਬਹਾਦਰ ਜੀ ਦੇ ਵਸਾਏ ਨਗਰ ਅਤੇ ਖ਼ਾਲਸਾ ਪੰਥ ਦੀ ਜਨਮ ਭੂਮੀ ਸ੍ਰੀ ਅਨੰਦਪੁਰ ਸਾਹਿਬ, ਜਿੱਥੇ ਦਸਮ ਪਿਤਾ ਸ੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਗੋਬਿੰਦ ਸਿੰਘ ਜੀ ਨੇ ਆਪਣੇ 42 ਸਾਲ ਦੇ ਸੰਸਾਰੀ ਜੀਵਨ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਲਗਪਗ 27 ਸਾਲ ਬਿਤਾਏ, ਆਪਣੇ-ਆਪ ਵਿਚ ਹੀ ਦੁਨੀਆ ਦੀ ਨਾਯਾਬ ਤੇ ਪੂਜਣਯੋਗ ਧਰਤੀ ਹੈ। ਪਰ 1999 ਵਿਚ ਖ਼ਾਲਸਾ ਸਾਜਨਾ ਦੇ ਤ੍ਰੈ-ਸ਼ਤਾਬਦੀ ਸਮਾਰੋਹਾਂ ਮੌਕੇ ਯਾਦਗਾਰੀ ਵਿਕਾਸ ਕਾਰਜਾਂ ਨੇ ਸ੍ਰੀ ਅਨੰਦਪੁਰ ਸਾਹਿਬ ਨੂੰ ਵਿਸ਼ਵ ਦੇ ਨਕਸ਼ੇ 'ਤੇ ਨਵੇਂ ਨਕਸ਼ ਦਿੱਤੇ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਕਾਰਨ ਤਤਕਾਲੀ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਮਰਹੂਮ ਸ. ਪ੍ਰਕਾਸ਼ ਸਿੰਘ ਬਾਦਲ ਨੂੰ ਅੱਜ ਤੱਕ ਚੇਤੇ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
23 ਨਵੰਬਰ ਤੋਂ 29 ਨਵੰਬਰ ਤੱਕ ਸ੍ਰੀ ਅਨੰਦਪੁਰ ਸਾਹਿਬ ਵਿਖੇ ਸ੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਤੇਗ਼ ਬਹਾਦਰ ਜੀ ਦੀ 350 ਸਾਲਾ ਸ਼ਹੀਦੀ ਸ਼ਤਾਬਦੀ ਮਨਾਈ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਹਲਕੇ ਦੇ ਵਿਧਾਇਕ ਤੇ ਕੈਬਨਿਟ ਮੰਤਰੀ ਸ. ਹਰਜੋਤ ਸਿੰਘ ਬੈਂਸ ਵਲੋਂ ਪੰਜਾਬ ਸਰਕਾਰ ਕੋਲੋਂ ਸ਼ਹੀਦੀ ਸ਼ਤਾਬਦੀ ਲਈ 60 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਦੇ ਲਗਪਗ ਮਨਜ਼ੂਰ ਕਰਵਾਏ ਗਏ ਹਨ ਅਤੇ 24 ਮਾਰਚ ਨੂੰ ਸ੍ਰੀ ਅਨੰਦਪੁਰ ਸਾਹਿਬ ਵਿਖੇ ਇਕ ਦਿਨ ਦੀ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਵੀ ਲੱਗੇਗੀ, ਜੋ ਸੂਬੇ ਦੇ ਇਤਿਹਾਸ ਵਿਚ ਨਿਵੇਕਲੀ ਗੱਲ ਹੈ। ਪਰ ਸ਼ਤਾਬਦੀਆਂ ਨੂੰ ਇਤਿਹਾਸਕ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਯਾਦਗਾਰਾਂ ਦੀ ਸਥਾਪਤੀ ਵੀ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ, ਜਿਸ ਦੀ ਤਵੱਕੋਂ ਕੀਤੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ।
1966 'ਚ ਜਦੋਂ ਸ੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਗੋਬਿੰਦ ਸਿੰਘ ਜੀ ਦਾ 300 ਸਾਲਾ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ ਪੁਰਬ ਆਇਆ ਤਾਂ ਇਸ ਸ਼ਤਾਬਦੀ ਨੂੰ ਯਾਦਗਾਰੀ ਬਣਾਉਂਦਿਆਂ ਭਾਰਤ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਇੰਗਲੈਂਡ ਵਿਚ ਪਏ ਦਸਮ ਪਿਤਾ ਦੇ ਪਾਵਨ ਛੇ ਸ਼ਸਤਰ ਵਾਪਸ ਲਿਆ ਕੇ ਸਿੱਖ ਪੰਥ ਦੇ ਹਵਾਲੇ ਕੀਤੇ ਸਨ।
ਸੰਨ 1969 ਵਿਚ ਜਦੋਂ ਸ੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ ਦੇਵ ਜੀ ਦੀ 500 ਸਾਲਾ ਜਨਮ ਸ਼ਤਾਬਦੀ ਮਨਾਈ ਗਈ ਤਾਂ ਉਦੋਂ 'ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ ਦੇਵ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਅੰਮ੍ਰਿਤਸਰ' ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਕਰਕੇ ਵਿੱਦਿਆ ਦੇ ਪ੍ਰਸਾਰ ਲਈ ਪੰਜਾਬ ਭਰ ਦੇ ਪੇਂਡੂ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿਚ 38 ਕਾਲਜ ਪਹਿਲੀ ਪਾਤਸ਼ਾਹੀ ਦੇ ਨਾਮ 'ਤੇ ਖੋਲ੍ਹੇ ਗਏ। ਸੰਨ 1975 ਵਿਚ ਸ੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਤੇਗ਼ ਬਹਾਦਰ ਜੀ ਦੀ 300 ਸਾਲਾ ਸ਼ਹੀਦੀ ਸ਼ਤਾਬਦੀ ਮੌਕੇ ਬੇਸ਼ੱਕ ਦੇਸ਼ 'ਚ ਐਮਰਜੈਂਸੀ ਲੱਗੀ ਹੋਈ ਸੀ, ਪਰ 4 ਦਸੰਬਰ ਤੋਂ 12 ਦਸੰਬਰ, 1975 ਤੱਕ ਸਾਰੇ ਦੇਸ਼ ਵਿਚ 300 ਸਾਲਾ ਸ਼ਹੀਦੀ ਪੁਰਬ ਸਮੇਂ ਜੋ ਉਤਸ਼ਾਹ ਤੇ ਜੋਸ਼ ਵੇਖਣ ਨੂੰ ਮਿਲਿਆ, ਉਹ ਇਤਿਹਾਸ ਬਣ ਗਿਆ। ਭਾਰਤ ਸਰਕਾਰ ਤੇ ਪੰਜਾਬ ਸਰਕਾਰ ਵਲੋਂ ਸ਼ਤਾਬਦੀ ਮਨਾਉਣ ਲਈ 5-5 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਅਤੇ ਸ਼੍ਰੋਮਣੀ ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਪ੍ਰਬੰਧਕ ਕਮੇਟੀ ਤੇ ਦਿੱਲੀ ਸਿੱਖ ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਪ੍ਰਬੰਧਕ ਕਮੇਟੀ ਵਲੋਂ 2-2 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਖ਼ਰਚ ਕਰਨ ਦਾ ਐਲਾਨ ਕੀਤਾ ਗਿਆ। ਸ੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਤੇਗ਼ ਬਹਾਦਰ ਜੀ ਦੇ ਜੀਵਨ ਸੰਬੰਧੀ ਵਿਦਵਾਨਾਂ, ਲੇਖਕਾਂ ਤੋਂ ਲਿਖਵਾਈਆਂ ਕਿਤਾਬਾਂ ਜਾਰੀ ਕੀਤੀਆਂ ਗਈਆਂ ਅਤੇ ਸੈਮੀਨਾਰ ਹੋਏ। ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਤਤਕਾਲੀ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਗਿਆਨੀ ਜ਼ੈਲ ਸਿੰਘ ਨੇ ਸ੍ਰੀ ਅਨੰਦਪੁਰ ਸਾਹਿਬ ਵਿਖੇ ਸ੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਤੇਗ਼ ਬਹਾਦਰ ਯਾਦਗਾਰੀ ਅਜਾਇਬ ਘਰ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ, ਖ਼ਾਲਸੇ ਦੀ ਨਗਰੀ ਨੂੰ ਆਉਂਦੀਆਂ ਸੜਕਾਂ ਦੇ ਵਿਸਥਾਰ ਅਤੇ ਇੱਥੋਂ ਦੇ ਇਤਿਹਾਸਕ ਗੁਰਦੁਆਰਿਆਂ ਅਤੇ ਚੌਗਿਰਦੇ ਦੇ ਸੁੰਦਰੀਕਰਨ ਲਈ ਜੋ ਕਾਰਜ ਕੀਤੇ, ਉਹ ਅੱਜ ਤੱਕ ਯਾਦ ਕੀਤੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ।
ਸੰਨ 1999 ਵਿਚ ਸ੍ਰੀ ਅਨੰਦਪੁਰ ਸਾਹਿਬ ਵਿਖੇ ਖ਼ਾਲਸਾ ਸਾਜਨਾ ਦੀ 300 ਸਾਲਾ ਸ਼ਤਾਬਦੀ ਮਨਾਈ ਗਈ, ਜਿਸ ਵਿਚ ਵਿਸ਼ਵ ਭਰ ਤੋਂ 2 ਕਰੋੜ ਤੋਂ ਵੱਧ ਸਿੱਖਾਂ ਦੀ ਸ਼ਮੂਲੀਅਤ ਹੋਣੀ ਨਿਵੇਕਲਾ ਵਰਤਾਰਾ ਸੀ, ਕਿਉਂਕਿ ਸਿੱਖ ਪੰਥ ਦੇ 500 ਸਾਲਾ ਇਤਿਹਾਸ ਵਿਚ ਨਾ ਤਾਂ ਪਹਿਲਾਂ ਅਤੇ ਨਾ ਹੀ ਬਾਅਦ ਵਿਚ ਸਿੱਖਾਂ ਦਾ ਏਨਾ ਵੱਡਾ ਇਕੱਠ ਹੋਰ ਕਿਤੇ ਵੇਖਿਆ ਗਿਆ। ਨਵੰਬਰ 1995 ਵਿਚ ਸ਼੍ਰੋਮਣੀ ਕਮੇਟੀ ਪ੍ਰਧਾਨ ਜਥੇਦਾਰ ਗੁਰਚਰਨ ਸਿੰਘ ਟੌਹੜਾ ਨੇ 'ਖ਼ਾਲਸਾ ਸਾਜਨਾ ਤ੍ਰੈ-ਸ਼ਤਾਬਦੀ ਸਮਾਗਮਾਂ ਦਾ ਐਲਾਨ' ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਸੀ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਇਸ ਤੋਂ ਢਾਈ ਦਹਾਕੇ ਪਹਿਲਾਂ 1973 ਵਿਚ 'ਸਿੰਘ ਸਭਾ ਪੱਤ੍ਰਿਕਾ' ਵਿਚ ਗਿਆਨੀ ਗੁਰਦਿੱਤ ਸਿੰਘ ਨੇ 1999 ਤੱਕ ਸਮੁੱਚੀ ਕੌਮ ਨੂੰ ਅੰਮ੍ਰਿਤਧਾਰੀ ਹੋਣ ਦੀਆਂ ਅਪੀਲਾਂ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤੀਆਂ ਸਨ, ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਤ੍ਰੈ-ਸ਼ਤਾਬਦੀ ਸਮਾਗਮ ਵੇਖਣਾ ਹਰ ਸਿੱਖ ਆਪਣੇ ਜੀਵਨ ਦੀ ਖ਼ੁਸ਼ਕਿਸਮਤੀ ਸਮਝ ਰਿਹਾ ਸੀ। ਫ਼ਰਵਰੀ 1997 ਵਿਚ ਅਕਾਲੀ-ਭਾਜਪਾ ਸਰਕਾਰ ਬਣਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਸ. ਪ੍ਰਕਾਸ਼ ਸਿੰਘ ਬਾਦਲ ਨੇ ਖ਼ਾਲਸਾ ਸਾਜਨਾ ਦੇ ਤ੍ਰੈ-ਸ਼ਤਾਬਦੀ ਸਮਾਗਮਾਂ ਨੂੰ ਵਿਸ਼ਵ ਪੱਧਰੀ ਬਣਾਉਣ ਅਤੇ ਸ੍ਰੀ ਅਨੰਦਪੁਰ ਸਾਹਿਬ ਨੂੰ ਵਿਸ਼ਵ ਦੇ ਨਕਸ਼ੇ 'ਤੇ ਉਭਾਰਨ ਲਈ ਸਰਬਪੱਖੀ ਵਿਕਾਸ ਕਾਰਜਾਂ ਵਾਸਤੇ 'ਅਨੰਦਪੁਰ ਸਾਹਿਬ ਫਾਊਂਡੇਸ਼ਨ' ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਕਰਕੇ ਤਿਆਰੀਆਂ ਆਰੰਭੀਆਂ ਗਈਆਂ ਸਨ। ਸ. ਪ੍ਰਕਾਸ਼ ਸਿੰਘ ਬਾਦਲ ਨੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਸ੍ਰੀ ਅਟਲ ਬਿਹਾਰੀ ਵਾਜਪਾਈ ਕੋਲੋਂ ਤ੍ਰੈ-ਸ਼ਤਾਬਦੀ ਲਈ ਕੇਂਦਰੀ ਫ਼ੰਡਾਂ 'ਚੋਂ 1 ਅਰਬ ਰੁਪਏ ਮਨਜ਼ੂਰ ਕਰਵਾਏ ਸਨ, ਜਦੋਂ ਕਿ ਢਾਈ ਅਰਬ ਰੁਪਏ ਪੰਜਾਬ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਖਰਚਣ ਦਾ ਐਲਾਨ ਕੀਤਾ ਸੀ।
ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਸ. ਪ੍ਰਕਾਸ਼ ਸਿੰਘ ਬਾਦਲ ਨੇ ਸ੍ਰੀ ਅਨੰਦਪੁਰ ਸਾਹਿਬ ਵਿਖੇ ਦੁਨੀਆ ਦਾ ਅੱਠਵਾਂ ਅਜੂਬਾ ਉਸਾਰਨ ਦਾ ਐਲਾਨ ਕੀਤਾ ਸੀ, ਜਿਸ ਰਾਹੀਂ ਦੁਨੀਆ ਨੂੰ ਸਿੱਖ ਪੰਥ ਦੀ 500 ਸਾਲਾ ਅਦੁੱਤੀ ਇਤਿਹਾਸਕ ਦਾਸਤਾਨ ਆਧੁਨਿਕ ਤਕਨੀਕਾਂ ਰਾਹੀਂ ਦਿਖਾਈ ਜਾ ਸਕੇ। ਇਜ਼ਰਾਈਲ 'ਚ ਯਹੂਦੀਆਂ ਦੀ ਨਸਲਕੁਸ਼ੀ ਨੂੰ ਸਮਰਪਿਤ 'ਯਾਦ ਵਾਸੈਮ ਹੌਲੋਕਾਸਟ ਟਰਾਂਸਪੋਰਟ ਮੈਮੋਰੀਅਲ' ਦਾ ਨਕਸ਼ਾ ਤਿਆਰ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਸੰਸਾਰ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਭਵਨ ਨਿਰਮਾਤਾ ਮੋਸ਼ੇ ਸੈਫ਼ਦੀ ਕੋਲੋਂ ਸਿੱਖ ਇਤਿਹਾਸ, ਪਰੰਪਰਾ ਤੇ ਸਿਧਾਂਤ ਦੀ ਰੌਸ਼ਨੀ ਵਿਚ ਨਕਸ਼ਾ ਤਿਆਰ ਕਰਵਾ ਕੇ 100 ਏਕੜ ਵਿਚ 'ਵਿਰਾਸਤ-ਏ-ਖ਼ਾਲਸਾ' ਦੀ ਉਸਾਰੀ ਕੀਤੀ, ਜਿਸ 'ਤੇ 327 ਕਰੋੜ ਦੀ ਲਾਗਤ ਆਈ ਅਤੇ ਅੱਜ ਉਹ ਏਸ਼ੀਆ ਦੇ ਭਾਰਤੀ ਉਪ-ਮਹਾਂਦੀਪ ਵਿਚ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਵੇਖਿਆ ਜਾਣ ਵਾਲਾ ਅਜਾਇਬ ਘਰ ਹੈ। ਖ਼ਾਲਸਾ ਸਾਜਨਾ ਤ੍ਰੈ-ਸ਼ਤਾਬਦੀ ਮੌਕੇ ਧਾਰਮਿਕ ਸਮਾਗਮ ਇਤਿਹਾਸਕ ਹੋ ਨਿੱਬੜੇ। ਇਹ ਇਤਿਹਾਸ ਵਿਚ ਪਹਿਲਾ ਮੌਕਾ ਸੀ ਜਿੱਥੇ ਦੇਸ਼ ਦੀਆਂ ਤਿੰਨੇ ਸੈਨਾਵਾਂ; ਜਲ ਸੈਨਾ, ਥਲ ਸੈਨਾ, ਹਵਾਈ ਸੈਨਾ, ਦੇ ਮੁਖੀ ਕਿਸੇ ਧਰਮ ਦੇ ਸਮਾਗਮ ਵਿਚ ਪੁੱਜੇ ਸਨ। ਦੇਸ਼ ਦੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਸ੍ਰੀ ਅਟਲ ਬਿਹਾਰੀ ਵਾਜਪਾਈ ਸਮੇਤ ਸਮੁੱਚੀ ਕੇਂਦਰੀ ਲੀਡਰਸ਼ਿਪ ਅਤੇ ਦੇਸ਼ ਦੀਆਂ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਸਿਆਸੀ ਪਾਰਟੀਆਂ, ਧਰਮਾਂ ਅਤੇ ਫਿਰਕਿਆਂ ਦੇ ਨੁਮਾਇੰਦੇ ਵੀ ਇਨ੍ਹਾਂ ਸਮਾਰੋਹਾਂ ਵਿਚ ਸ਼ਾਮਿਲ ਹੋਏ, ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਦੁਨੀਆ ਭਰ ਦੇ ਮੀਡੀਆ 'ਚ ਸ੍ਰੀ ਅਨੰਦਪੁਰ ਸਾਹਿਬ ਦੀ ਚਰਚਾ ਹੋਈ।
ਪੰਜਾਬ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਸ੍ਰੀ ਅਨੰਦਪੁਰ ਸਾਹਿਬ ਦੇ ਸਰਬਪੱਖੀ ਵਿਕਾਸ ਲਈ 'ਅਨੰਦਪੁਰ ਸਾਹਿਬ ਸ਼ਹਿਰੀ ਯੋਜਨਾਬੰਦੀ ਅਤੇ ਵਿਕਾਸ ਅਥਾਰਿਟੀ' ਦਾ ਗਠਨ ਕਰਕੇ ਲਗਪਗ 75 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਦੀ ਲਾਗਤ ਨਾਲ ਅਨੇਕਾਂ ਵਿਕਾਸ ਕਾਰਜ ਕੀਤੇ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿਚ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਤੌਰ 'ਤੇ ਸ੍ਰੀ ਅਨੰਦਪੁਰ ਸਾਹਿਬ-ਕੀਰਤਪੁਰ ਸਾਹਿਬ 11 ਕਿੱਲੋਮੀਟਰ ਸੜਕ ਨੂੰ ਚਹੁੰ-ਮਾਰਗੀ, ਸ੍ਰੀ ਦਸਮੇਸ਼ ਅਕੈਡਮੀ ਮਾਰਗ, ਨੈਣਾ ਦੇਵੀ ਮਾਰਗ ਦਾ ਨਿਰਮਾਣ, ਪੰਜ ਪਿਆਰਾ ਪਾਰਕ, ਸ਼ਹਿਰ ਦੇ ਅੰਦਰ ਅਤੇ ਮੁੱਖ ਮਾਰਗਾਂ 'ਤੇ ਸੋਲਰ ਲਾਈਟਾਂ, ਗੁਰਬਾਣੀ ਲਿਖੇ ਅਤੇ ਦਿਲਕਸ਼ ਸੋਲਰ ਸਾਈਨ ਬੋਰਡ, ਤਖ਼ਤ ਸ੍ਰੀ ਕੇਸਗੜ੍ਹ ਸਾਹਿਬ ਦੇ ਲੰਗਰ ਹਾਲ 'ਚ ਸੋਲਰ ਵਾਟਰ ਹੀਟਰ, 100 ਬਿਸਤਰਿਆਂ ਦਾ ਭਾਈ ਜੈਤਾ ਜੀ ਸਿਵਲ ਹਸਪਤਾਲ, ਸੁੰਦਰ ਸਵਾਗਤੀ ਗੇਟ ਅਤੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਨਾਲ ਸੁੰਦਰ ਪਾਰਕਾਂ, ਸ੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਗੋਬਿੰਦ ਸਿੰਘ ਮਾਰਸ਼ਲ ਆਰਟ ਸਟੇਡੀਅਮ ਤੇ ਅਕੈਡਮੀ, ਚਰਨ ਗੰਗਾ ਸਟੇਡੀਅਮ, ਕਿਸਾਨ ਹਵੇਲੀ, ਤਿੰਨ ਸਿਤਾਰਾ ਹੋਟਲ, ਪੀਣ ਵਾਲੇ ਸਾਫ਼ ਪਾਣੀ ਦੀ ਸਹੂਲਤ ਲਈ ਜਲ ਸਪਲਾਈ ਕੇਂਦਰ, ਸਿੱਖ ਵਿਰਾਸਤੀ ਦਿੱਖ ਵਾਲਾ ਪੁਲਿਸ ਥਾਣਾ ਅਤੇ ਰੇਲਵੇ ਸਟੇਸ਼ਨ ਬਣਾਏ ਗਏ। ਸਾਰੇ ਸ਼ਹਿਰ ਨੂੰ ਦੁੱਧ ਚਿੱਟੇ ਰੰਗ ਵਿਚ ਰੰਗਿਆ ਗਿਆ। ਮਾਨੋ, ਇਕ ਵਾਰ ਤਾਂ ਸ੍ਰੀ ਅਨੰਦਪੁਰ ਸਾਹਿਬ ਦੀ ਸਾਰੀ ਦਿੱਖ ਹੀ ਬਦਲ ਗਈ ਸੀ।
ਇਸ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਗਿਆਨੀ ਜ਼ੈਲ ਸਿੰਘ ਨੇ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਹੁੰਦਿਆਂ ਸ੍ਰੀ ਅਨੰਦਪੁਰ ਸਾਹਿਬ ਨੂੰ ਪੱਕੀਆਂ ਗਲੀਆਂ, ਨਾਲੀਆਂ, ਸੀਵਰੇਜ ਤੇ ਬਿਜਲੀ ਸਪਲਾਈ ਵਰਗੀਆਂ ਸਹੂਲਤਾਂ ਮੁਹੱਈਆ ਕਰਵਾਈਆਂ ਸਨ। ਖ਼ਾਲਸਾ ਤ੍ਰੈ-ਸ਼ਤਾਬਦੀ ਨੂੰ ਸਮਰਪਿਤ ਹੋਰਨਾਂ ਕਾਰਜਾਂ ਵਿਚ ਬਠਿੰਡਾ ਦਾ 22 ਹਜ਼ਾਰ ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਦੀ ਲਾਗਤ ਨਾਲ ਸ੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਗੋਬਿੰਦ ਸਿੰਘ ਤੇਲ ਸੋਧਕ ਕਾਰਖ਼ਾਨਾ ਅਤੇ ਸ੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਗ੍ਰੰਥ ਸਾਹਿਬ ਵਿਸ਼ਵ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਫ਼ਤਹਿਗੜ੍ਹ ਸਾਹਿਬ ਵੀ ਸ਼ਾਮਿਲ ਸੀ।
ਭਾਵੇਂਕਿ 2004 'ਚ (ਆਦਿ) ਸ੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਗ੍ਰੰਥ ਸਾਹਿਬ ਜੀ ਦੇ ਪਹਿਲੇ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ ਦੀ 400 ਸਾਲਾ ਸ਼ਤਾਬਦੀ ਮੌਕੇ ਡਾ. ਮਨਮੋਹਨ ਸਿੰਘ ਦੀ ਕੇਂਦਰ ਸਰਕਾਰ ਨੇ 200 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਦੇ ਯਾਦਗਾਰੀ ਕਾਰਜ ਕਰਵਾਏ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ 'ਚ ਸ੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ ਦੇਵ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਅੰਮ੍ਰਿਤਸਰ ਵਿਖੇ ਸ੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਗ੍ਰੰਥ ਸਾਹਿਬ ਅਧਿਐਨ ਕੇਂਦਰ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਵੀ ਸ਼ਾਮਿਲ ਹੈ। 2008 'ਚ ਸ੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਗ੍ਰੰਥ ਸਾਹਿਬ ਜੀ ਦੇ ਗੁਰਤਾਗੱਦੀ ਤੇ ਸ੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਗੋਬਿੰਦ ਸਿੰਘ ਜੀ ਦੇ ਜੋਤੀ-ਜੋਤਿ ਦੇ 300 ਸਾਲਾ ਸ਼ਤਾਬਦੀ ਮੌਕੇ ਤਖ਼ਤ ਸ੍ਰੀ ਹਜ਼ੂਰ ਸਾਹਿਬ, ਨਾਂਦੇੜ ਦੇ ਵਿਆਪਕ ਸੁੰਦਰੀਕਰਨ ਦੇ ਯਾਦਗਾਰੀ ਕਾਰਜਾਂ ਵਾਸਤੇ ਡਾ. ਮਨਮੋਹਨ ਸਿੰਘ ਦੀ ਕੇਂਦਰ ਸਰਕਾਰ ਅਤੇ ਮਹਾਰਾਸ਼ਟਰ ਸਰਕਾਰ ਵਲੋਂ ਲਗਪਗ 1500 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਮਨਜ਼ੂਰ ਕੀਤੇ ਗਏ (ਜਿਸ 'ਚ ਸੜਕਾਂ, ਰੇਲ ਤੇ ਹੋਰ ਬੁਨਿਆਦੀ ਢਾਂਚਿਆਂ ਦੀ ਉਸਾਰੀ ਵੀ ਸ਼ਾਮਿਲ ਸੈ), ਸ੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ ਦੇਵ ਜੀ ਦੀ 550 ਸਾਲਾ ਜਨਮ ਸ਼ਤਾਬਦੀ ਮੌਕੇ 2019 ਵਿਚ ਕੇਂਦਰ ਸਰਕਾਰ ਵਲੋਂ ਕਰਤਾਰਪੁਰ ਸਾਹਿਬ ਦਾ ਲਾਂਘਾ ਖੋਲ੍ਹਣਾ ਆਦਿ ਸਰਕਾਰਾਂ ਦੇ ਕੀਤੇ ਯਾਦਗਾਰੀ ਕਾਰਜ ਹਨ। ਬਿਹਾਰ ਦੀ ਨਿਤੀਸ਼ ਕੁਮਾਰ ਸਰਕਾਰ ਨੇ 2017 'ਚ ਸ੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਗੋਬਿੰਦ ਸਿੰਘ ਜੀ ਦੇ 350 ਸਾਲਾ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ ਪੁਰਬ ਮੌਕੇ, 1999 ਦੇ ਖ਼ਾਲਸਾ ਸਾਜਨਾ ਤ੍ਰੈ-ਸ਼ਤਾਬਦੀ ਵਾਲਾ ਜਾਹੋ-ਜਲਾਲ ਮੁੜ ਚੇਤੇ ਕਰਵਾ ਦਿੱਤਾ ਸੀ, ਜਦੋਂ ਪਟਨਾ ਸਾਹਿਬ ਵਿਖੇ ਦੇਸ਼-ਵਿਦੇਸ਼ ਤੋਂ ਲੱਖਾਂ 'ਚ ਪੁੱਜੀ ਸੰਗਤ ਦੀ ਸੇਵਾ ਦੇ ਬੇਮਿਸਾਲ ਪ੍ਰਬੰਧ ਕਰਕੇ ਅਤੇ ਤਖ਼ਤ ਸ੍ਰੀ ਪਟਨਾ ਸਾਹਿਬ, ਇਸ ਦੇ ਆਲੇ-ਦੁਆਲੇ ਦੇ ਸੁੰਦਰੀਕਰਨ ਅਤੇ ਯਾਦਗਾਰੀ ਕਾਰਜਾਂ 'ਤੇ 1200 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਖ਼ਰਚ ਕਰਕੇ ਬਿਹਾਰ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਵਿਸ਼ਵ ਦੇ ਸਿੱਖਾਂ ਦੇ ਦਿਲ ਜਿੱਤ ਲਏ।
ਬੇਸ਼ੱਕ ਮਰਹੂਮ ਸ. ਪ੍ਰਕਾਸ਼ ਸਿੰਘ ਬਾਦਲ ਦੇ ਸਿਆਸੀ ਜੀਵਨ ਵਿਚ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਅਪਵਾਦ ਹੋਣਗੇ, ਪਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਰਗਾ ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਕ, ਯੋਜਨਾਕਾਰ ਅਤੇ ਦ੍ਰਿੜ੍ਹ ਇੱਛਾ ਸ਼ਕਤੀ ਵਾਲਾ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਪੰਜਾਬ ਨੂੰ ਸ਼ਾਇਦ ਕੋਈ ਮਿਲ ਸਕੇਗਾ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਖ਼ਾਲਸਾ ਸਾਜਨਾ ਦੀ ਤ੍ਰੈ-ਸ਼ਤਾਬਦੀ ਨੂੰ ਇਤਿਹਾਸ ਵਿਚ ਯਾਦਗਾਰੀ ਬਣਾ ਦਿੱਤਾ ਸੀ।
ਅੱਜ ਵੀ ਖ਼ਾਲਸੇ ਦੀ ਨਗਰੀ ਸ੍ਰੀ ਅਨੰਦਪੁਰ ਸਾਹਿਬ ਦੇ ਵਾਸੀ ਅਤੇ ਵਿਸ਼ਵ 'ਚ ਵੱਸਦੇ ਸਿੱਖਾਂ ਦੀ ਦਿਲੀ ਹਸਰਤ ਹੈ, ਕਿ ਸ੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਤੇਗ਼ ਬਹਾਦਰ ਜੀ ਦੀ 350 ਸਾਲਾ ਸ਼ਹੀਦੀ ਸ਼ਤਾਬਦੀ ਮੌਕੇ ਪੰਜਾਬ ਸਰਕਾਰ ਸ੍ਰੀ ਅਨੰਦਪੁਰ ਸਾਹਿਬ, ਜਿੱਥੇ ਸ਼ਤਾਬਦੀ ਦੇ ਸੂਬਾ ਪੱਧਰੀ ਸਮਾਗਮ ਹੋ ਰਹੇ ਹਨ, ਵਿਖੇ ਇਤਿਹਾਸ ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਬਣ ਸਕਣ ਵਾਲਾ ਕੋਈ ਯਾਦਗਾਰੀ ਕਾਰਜ ਕਰਵਾਏ। ਸਾਡਾ ਸੁਝਾਅ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਪਹਾੜੀ ਖੇਤਰ 'ਚ ਬੇਅੰਤ ਦੁਰਲੱਭ ਕੁਦਰਤੀ ਜੜੀਆਂ-ਬੂਟੀਆਂ ਦੀ ਉਪਲਬਧਤਾ ਨੂੰ ਵੇਖਦਿਆਂ ਆਯੁਰਵੈਦ/ਹਰਬਲ ਖੋਜ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ, ਆਧੁਨਿਕ ਸਹੂਲਤਾਂ ਵਾਲਾ ਸੂਬਾ ਪੱਧਰੀ ਹਸਪਤਾਲ ਜਾਂ ਕੋਈ ਉੱਚ ਪੱਧਰੀ ਵਿੱਦਿਅਕ ਸੰਸਥਾ ਵੀ ਬਣਵਾ ਸਕਦੀ ਹੈ।

.                            ਤਲਵਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਬੁੱਟਰ 
                       -ਮੋਬਾਈਲ : 98780-70008.